Ik heb niet zoveel met de Jaarbeurs. Ik woon pas 8 jaar in Utrecht en voor mij is de Jaarbeurs niet veel meer dan een woord waarmee je westkant van het station aanduidt. Het kan bijna niet anders of ik heb ooit in mijn leven een beurs of evenement in de hallen van de Jaarbeurs bijgewoond, maar ik kan het me niet herinneren. Maar ik heb wel wat met geschiedenis en met de geschiedenis van Utrecht in het bijzonder. En daar is de Jaarbeurs onmiskenbaar onderdeel van. Dus toen ik hoorde dat in het Utrechts Archief affiches van de Jaarbeurs van 1917 tot nu te zien zijn, dook ik op de eerste zaterdag na de opening het archief in voor deze expositie.
100 jaar Jaarbeurs
De allereerste Jaarbeurs werd gehouden in 1917, dus dit jaar vieren we het 100-jarig bestaan. Een mooie aanleiding voor Het Utrechts Archief om de affiches van de Jaarbeurs uit het depot te halen en tentoon te stellen. Al die jaren heeft de Jaarbeurs affiches geproduceerd om aan het publiek te vertellen wanneer er in Utrecht weer iets te doen was. Deze ruim duizend affiches lagen al sinds 1991 in het depot van het archief en nu is het tijd dat ze het licht zien. (Maar niet te veel, daar kunnen ze niet zo goed tegen.)
In een donkere zaal in de kelder van het archief hangt daarom de eerste selectie aan affiches. In verband met blootstelling aan het licht, kunnen ze paar beperkte tijd in de tentoonstelling hangen.
Het affiche van de allereerste Jaarbeurs ooit. Wil je hier meer over weten? Arjen den Boer schreef er een heel boeiend artikel over voor DUIC. Die lees je hier.
Handel en industrie
Ik had me er nooit echt in verdiept, maar leerde in het archief dat ‘de Jaarbeurs’ jarenlang een algemene beurs was voor iedereen in de Nederlandse handel en industrie. Er was niet één bepaald onderwerp, maar in hallen op het Vredenburg en tijdelijke paviljoens op het Janskerkhof en tevens Vredenburg toonden honderden fabrikanten hun nieuwste producten aan de handelaren. Alleen op de laatste dagen waren dagjesmensen welkom. Een populair uitje, de NS zette iedere keer weer extra lange treinen in. In de jaren daarna groeide de Jaarbeurs steeds harder en behoorden het Tivolipark, de Maliebaan, het Lucasbolwerk en de Kanaalstraat ook tot het terrein. Uiteindelijk liet de Jaarbeurs in 1921 eigen, vaste gebouwen bouwen op het Vredenburg (die in de jaren 70 weer gesloopt werden) en in 1953 verhuisden ze naar het terrein aan de Croeselaan waar we de Jaarbeurs tegenwoordig nog steeds kunnen vinden.
Kunstige affiches
Op de foto’s hierboven zie je al een flink aantal prachtige affiches, maar om ze echt goed te kunnen bewonderen, kan ik je van harte aanraden om ze in Het Utrechts Archief zelf te gaan bekijken. Ik vond het heel tof om te zien hoe belangrijk affiches voor de Jaarbeurs waren en hoe het begin twintigste eeuw stuk voor stuk kleine kunstwerken waren. Op stations door heel Nederland werd voor de Jaarbeurs geadverteerd. Voor het ontwerp van de affiches werden wedstrijden uitgeschreven en ze zijn vaak gemaakt door gerenommeerde kunstenaars. Ook prachtig om te zien hoe alle verschillende stijlen van de afgelopen honderd jaar voorbij komen.
Expositie
De expositie De mooiste affiches van de Jaarbeurs is nog tot 21 januari 2018 te zien in Het Utrechts Archief. Vanaf 5 september is de tweede selectie affiches te zien. Vanaf 14 november is de derde selectie te zien, dat zijn de posters die door de bezoekers gekozen zijn. Op maandag zijn ze gesloten, op dinsdag tot en met vrijdag zijn ze open van 10.00 tot 17.00 uur. In het weekend ben je van 12.30 tot 17.00 uur welkom. De toegang is gratis.
Het Utrechts Archief
Hamburgerstraat 28
3512 NS Utrecht
Geen reacties