Utrecht in Beeld
Doen in Utrecht, Kunst, Vroeger

F.F. van der Werf bracht Utrecht in Beeld

Op een ijskoude zondagmiddag in januari lopen Elger en ik over de Nieuwegracht richting de Hamburgerstraat. Er is voor het eerst deze winter een heel klein beetje sneeuw gevallen (en het zou ook bij die ene keer blijven) dus ik probeer er maximaal van te genieten. We zijn op weg naar het Utrechts Archief, voor de expositie Utrecht in Beeld. Het is stil op straat. Er ligt een dun laagje rijp op de werven. Ik waan me aan de Nieuwegracht wel vaker in vroegere tijden, maar de zondag, de sneeuw en de bestemming helpen erg goed mee. Ik verheug op mijn stad door de ogen van de Utrechtse fotograaf F.F. van der Werf.

Utrecht in Beeld

Utrecht in Beeld

Frans Ferdinand van der Werf heeft in de jaren dertig tot en met zestig Utrecht veelvuldig gefotografeerd. Als nieuwsfotograaf, maar ook omdat hij ontzettend van de stad en van fotografie hield. Dat is te zien in zijn foto’s van bijzondere evenementen, opvallende personen en gewoon mooie plaatjes van de stad. In 1985 schonk zijn weduwe een heleboel foto’s aan het Utrechts Archief, dus het werd tijd voor een overzichtsexpositie met ruim 120 van zijn mooiste foto’s.

Utrecht in Beeld

Utrecht in Beeld

We betreden de expositie door een grappige poort. Pas later valt bij mij het kwartje: dit is een replica van de voordeur van Kromme Nieuwegracht 15. In dat pand, door van der Werf Camera Obscura genoemd, word hij in 1903 geboren en hij zal er blijven wonen tot hij in 1962 uit Utrecht vertrekt. Samen met zijn vrouw, zijn rechterhand, ontwikkelt hij daar bijna al zijn foto’s. Het smeedijzer boven de deur verklapt wat er in dit pand gebeurde en is nog steeds te zien aan de Kromme Nieuwegracht.

Utrecht in Beeld

Utrecht in Beeld

Utrecht in Beeld

De expositie is opgedeeld in verschillende thema’s en aan het begin kun je een boekje pakken waarin per foto vermeld staat wat je ziet en waar hij genomen is. Het resulteert bij ons onmiddellijk in het spelletje raad-waar-dit-is. Eerst bestuderen we de foto minutieus, dan formuleren we beiden een vermoeden en tot slot controleer ik ons door de locatie op te zoeken in het boekje. We hebben het vaak goed, want we kennen de fotogenieke plekken van Utrecht uiteraard op ons duimpje. Behalve als het gaat om foto’s van het stationsgebied. Daar is natuurlijk niets meer hetzelfde als in de vorige eeuw. Erg mooi om te zien hoe het was. Kan jij je voorstellen dat onderstaande foto niet gemaakt is op een terrasje in Rome, maar op een plein voor Utrecht Centraal?

Utrecht in Beeld

Ik had natuurlijk van al het moois foto’s kunnen maken en die dan weer op mijn blog kunnen zetten, maar dat slaat nergens op. Je moet gewoon zelf gaan kijken om te ervaren hoe F.F. van der Werf onze mooie stad zag en vast wist te leggen. Toch kan ik het niet laten om drie dingen die me opvielen eruit te lichten.

Utrecht in Beeld

Op het Willem van Noortplein was mijn eerste woning in Utrecht. Dat heeft natuurlijk niets met deze slagersjongen te maken, maar toch kirde ik het veel te hard door de expositieruimte toen ik de letters op zijn fietskrat zag.

Utrecht in Beeld

Een detail uit een prachtige foto, gemaakt op een perron van het Centraal Station. Mijn oog viel meteen op de houten bordjes met treinbestemmingen, rechts onderaan op de foto. Nooit geweten dat dat zo ging vroeger!

Utrecht in Beeld

Toen het Louis Hartlooper Complex nog het politiebureau was en ze Gerrit de Stotteraar in de kraag gegrepen hadden. Dit is overigens de crimineel waar Gajes in de Bajes op gebaseerd is.

Utrecht in Beeld

Terwijl ik naar de foto’s kijk, voel ik me verwant met de fotograaf. Deze man overleed anderhalf jaar voor ik geboren werd. We bevonden ons nooit samen in deze stad. En toch zagen we precies hetzelfde. Ik beweer niet dat mijn foto’s van dezelfde kwaliteit zijn als die van hem (al was het alleen maar omdat ik slechts op een knopje hoef te drukken en van der Werf iedere dag zijn donkere kamer in moest), maar het is mooi om te zien hoe sommige foto’s van hem sprekend lijken op wat je nu op Instagram tegenkomt. En hoe anderen dan weer perfect vastleggen hoe het ooit was en hoe het nooit meer zal zijn.

Utrecht in Beeld

De expositie Utrecht in Beeld is nog tot 21 mei 2016 te zien in Het Utrechts Archief. Op maandag zijn ze gesloten, op dinsdag tot en met vrijdag zijn ze open van 10.00 tot 17.00 uur. In het weekend ben je van 12.30 tot 17.00 uur welkom. De toegang is gratis, want Rabobank Utrecht betaalt jouw entree. Wat vriendelijk van ze hè?

Het Utrechts Archief
Hamburgerstraat 28
3512 NS Utrecht

Website
Kaartje 

Vorig bericht Volgend bericht

Dit vind je misschien ook leuk

Geen reacties

Laat je horen